PARAMASASTRA
Paramasastra inggih menika ngelmu kang nyinau babagan aksara, wanda, tembung, lan ukara.
Paramasastra miturut golonganing tembung kaperang :
· Tembung aran (tuladha: radio, meja, lsp)
· Tembung kriya (tuladha: maca, turu, lsp)
· Tembung sesulih(tuladha: kowe, aku, lsp)
· Tembung wilangan (tuladha: telu, enem, lsp)
· Tembung kaanan (kata sifat) (tuladha: elek, kuru, lsp)
· Tembung katrangan (tuladha: kana, lor, lsp)
· Tembung pangarep (tuladha: saka ing, lsp)
· Tembung sandhangan (tuladha: sang, hyang, lsp)
Jinising tembung ana 2,
Tembung lingga lan tembung andhahan…
Tembung lingga >>tembung kang during owah saka asale,
tuladhane meja, pangan arit,…lsp
Tembung andhahan >> tembung kang wis owah saka asale,tuladhane mlaku koktuku, gumagus lsp
Tembung andhahan kuwi asale saka tembung lingga kang oleh ater-ater, panambang, lan seselan
Tuladhane ater-ater:
· Ater-ater a+….
a+karya: akarya
· Ater-ater ka+…
Ka+tabrak: katabrak
· Ater-ater anuswara (na,ma,ny, ng)
na+tampa: nampa
ma+pangan: mangan
ny+sapu: nyapu
ng+goring: nggoreng
· Ater-ater tripurusa (dak, kok, di)
+jambak: dijambak
dak+masak: dakmasak
· Ater-ater sa, pa, pi, pra, pari, tar
sa+wengi: sawengi
pa+mudha:pamudha
pi+tutur: pitutur
pra+yoga: prayoga
pari+wara:pariwara
tar+buka:tarbuka
· Ater-ater kuma, kapi, kami
Kuma+lamcang:kumalancang
Kapi+adreng: kapiadreng
Kami+gila:kamigilan
**
Tuladhane panambang:
· Panambang ku, mu, e
Buku+ku: bukuku
Sapu+mu: sapumu
Jaran+e: jarane
· Panambang an
Gawa+an: gawan
· Panambang i
Suwek+i: suweki
· Panambang a, na, ana, en
Jupuk+a: jupuka
Pangan+na: panganna
Sapu+ana: saponana
Jaga+en:jaganen
· Panambang ake
Gambar+ake:gambarake
· Panambang ne, ing
Bapak+ne: bapakne
Abang+ing: abanging
**
Tuladhane seselan:
· Seselan in:
Cedhak +in: cinedhak
Titah+ in: tinatah
· Seselan um:
Bagus+um: gumagus
Tindak+ um: tumindak
· Seselan l, r:
Siwer+ l: sliwer
Kelip + r: krelip
Sumber : basajawa
Tidak ada komentar:
Posting Komentar